Danas je Svjetski dan štednje, depoziti bh. građana 14,49 milijardi KM
Guverener Centralne banke Bosne i Hercegovine (CBBiH) Senad Softić izjavio je povodom Svjetskog dana štednje, koji se obilježava 31. oktobra, da izazovna vremena zahtijevaju pažljivo upravljanje resursima, te da je potreba za znanjem o raznim vidovima štednje veća nego ikada i garant je boljih životnih i investicijskih odluka.
“Čak i mala ušteda svaki dan, može biti veoma važna za vremena koja dolaze, vaša štednja je samo vaša, koristite je kao najbolju podršku za svoju budućnost i budite racionalan investitor”, rekao je Softić.
Prema podacima CBBiH, na kraju septembra 2021. godine ukupni depoziti stanovništva kod komercijalnih banaka u BiH iznosili su 14,49 milijardi KM, što je najveći zabilježeni nivo.
Depoziti stanovništva imaju daleko najveće učešće u ukupnim depozitima kod komercijalnih banaka, 53,4 posto, pa stoga predstavljaju važnu osnovu finansiranja i funkcionisanja banaka.
Ako posmatramo depozite stanovništva po ročnoj strukturi, oročeni i štedni depoziti u septembru 2021. iznose 5,46 milijardi KM ili 37,7 posto ukupnih depozita stanovništva, od toga kratkoročni depoziti čine 318 miliona KM (5,8 posto), a dugoročni 5,14 milijardi KM (94,2 posto). Transakcijski računi i depoziti po viđenju čine 9,03 milijardi KM ili 62,3 posto ukupnih depozita stanovništva, podaci su CBBiH.
Stanovništvo u BiH kontinuirano povećava ukupne depozite, pa su tako u poređenju sa stanjem na kraju septembra prošle godine porasli za 1,15 milijardi KM ili 8,7posto.
Međutim, postoje značajne razlike u kretanju depozita zavisno od tipa depozita.
Transakcijski računi su porasli za 19,8 posto (odnosno 854 miliona KM), a depoziti po viđenju bilježe porast od 9,3 posto (odnosno 327 miliona KM).
Oročeni i štedni depoziti, koji odražavaju štednju, na godišnjem nivou bilježe blagi pad od 0,6 posto (34 miliona KM).
Stagnacija oročenih i štednih depozita stanovništva na godišnjem nivou je evidentna od aprila 2020. godine.
Na stagnaciju oročenih i štednih depozita stanovništva su uticale nepovoljne ekonomske prilike tokom pandemije, jer su mnogim građanima smanjenja primanja i stoga nisu mogli štedjeti kao u ranijim periodima, a dio štednje iskoristili su za pokrivanje trenutnih potreba.
Kamatne stope na oročene depozite stanovništva bilježe kontinuiran pad tokom posljednjih godina.
Kamate za oročene eurske depozite stanovništva sa dogovorenim dospijećem od jedne godine do dvije godine smanjene sa 3,279 posto, koliko je bila prosječna stopa za 2013. godinu, na 1,06 posto u prvih osam mjeseci 2021. godine.
Istovremeno, kamatne stope za depozite sa dogovorenim dospijećem preko dvije godine iznosile su 1,159 posto u prvih osam mjeseci 2021. godine (3,95 posto u 2013. godini).
Za isti posmatrani period, kamatne stope na oročene i štedne depozite stanovništva u KM sa dogovorenim dospijećem od jedne godine do dvije godine su se smanjile na 0,719 posto, a za oročenje preko dvije godine na 0,957 posto.
Regionalna istraživanja pokazuju da relativno mali broj građana u BiH štedi, oko 20 posto se izjasnilo da imaju ušteđevinu, a samo 15 posto anketiranih građana je u 2019. potvrdilo da kontinuirano štedi.
Stabilan domaći bankarski sektor, uz pouzdan sistem za osiguranje depozita, pruža garanciju stanovništvu da svoja finansijska sredstva drži na računima u bankama, putem kojih obavljaju tekuće transakcije ili štede za kasnije periode, saopćeno je iz Centralne banke.