Udruženja žrtava traže hitno procesuiranje odgovornih za zločine u Kalesiji

Koordinacioni odbor udruženja žrtava odbrambeno-oslobodilačkog rata 1992.-1995. uputilo je apel Tužilaštvu i Sudu BiH, kao i drugim nadležnim pravosudnim institucijama, da hitno preduzmu aktivnosti na procesuiranju ratnih zločina na području opštine Kalesija počinjenih od 1992. do 1995. godine.

Istovremeno, članovi udruženja izražavaju nezadovoljstvo zbog, kako su saopćili, sporog i neefikasnog rada u ovoj oblasti zbog čega podsjećaju na činjenice koje su rezultirale masovnim zločinima.

U saopćenju se navodi da su, od aprila do kraja juna 1992. godine na području opštine Kalesija, pripadnici vojske i policije tzv. Srpske Republike Bosne i Hercegovine i pripadnici srpskih paravojnih formacija vršili širok i sistematski napad usmjeren protiv civilnog bošnjačkog stanovništva, a koji je bio u skladu sa politikom vojske, policije i paravojnih formacija Srpske demokratske stranke, kako bi se iz regije istočne i sjeveroistočne Bosne uklonili svi stanovnici bošnjačke nacionalnosti.

– Pri tome je stotine civila ubijeno, mučeno, premlaćivano, nezakonito lišavano slobode, zatvarano i držano u nehumanim uslovima i bilo podvrgnuto raznim vrstama tortura, te prisilno premješteno van teritorija opština Zvornik i Kalesija, dok je imovina Bošnjaka nezakonito oduzimana, uništavana i spaljivana, a sve zbog njihove političke, nacionalne, etničke, kulturne i vjerske pripadnosti – ističe se.

Ove činjenice su, navode predstavnici Udruženja, utvrđene u postupcima vođenim pred Haškim tribunalom, Sudom BiH (predmet Zoran Janković i drugi), suda za ratne zločine u Beogradu, suda u Njemačkoj (presuda za zločin genocida Maksimu Sokoloviću iz Osmaka) i drugim.

– U navedenom periodu u okviru širokog i sistematičnog napada na civilno stanovništvo naselja jugoistočnih dijelova opštine Kalesija (Jelovo Brdo, Sajtovići, Drvenice, Šeher, Like, Borogovo, Vilčevići, Matkovac, Kusonje, Caparde, Hajvazi, Mahala, Memići, Bulatovci i druga), prema našim saznanjima učestvovali su: Svetozar (Petko) Andrić zv. Ćeto rodom iz Zeline, na dužnosti komandanta Birčanske brigade tzv. vojske Srpske Republike BiH, u kasnim periodu agresije na dužnosti komandanta 1. birčanske brigade VRS i načelnik štaba Drinskog korpusa VRS (1995. godine), Petar (Srbo) Janković rodom iz Dubnice, na dužnosti predsjednika tzv. srpske opštine Kalesija od 28.2.1992. godine, Vlastimir (Sretko) Bećarević rodom iz Jelovog Brda, na dužnosti komandanta bataljona Osmaci u sastavu Birčanske brigade tzv. VRS, Branislav (Zarija) Bošković zv. Brano iz Capardi, komandir čete u istom bataljonu, Danilo (Petar) Zoljić, rodom iz Zolja, opština Kalesija, na komandnim dužnostima u policiji u tzv. Srpskoj opštini Kalesija i Zvornik, Radenko Matić iz Osmaka, komandir milicije na području Osmaka, glavni oficir bezbjednosti srpske vojske, glavni isljednik Bošnjaka u privremenom logoru Čitaonica – Kula u Osmacima, Radisav Stuparević zv. Raci, iz Osmaka, bio angažovan u SJB tzv srpske opštine Kalesija, jedan od ključnih naredbodavaca i organizatora progona i drugi – navode predstavnici udruženja.

Dodaju da “su kao učesnici udruženog zločinačkog poduhvata koji su činili članovi Kriznog štaba i Štaba TO tzv. srpske opštine Kalesija i drugi pripadnici civilnih, vojnih, policijskih, paravojnih jedinica (beli orlovi, žute ose, simini četnici, šekovačka garda i dr) planirali, pokrenuli, poticali i pomagali progon cjelokupnog bošnjačkog stanovništva na nacionalnoj, vjerskoj, političkoj i kulturnoj osnovi i to ubistvima, prisilnim preseljenjem stanovništva, istrebljenjem, protivzakonitim zatvaranjem, mučenjem, silovanjima, prisilnim nestancima, samovoljnim uništavanjem imovine u velikim razmjerama, izgladnjavanjem stanovništva, nanošenjem velikih patnji i povreda tjelesnog integriteta, primjenjivanjem mjera zastrašivanja i terora i drugim nečovječnim djelima slične prirode”.

– Od organa Tužilaštva i Suda BiH i drugih nadležnih pravosudnih institucija tražimo procesuiranje odgovornih za ove zločine po komandnoj i individualnoj odgovornosti. Kada se radi o komandnoj odgovornosti podsjećamo da se od maja 1992. godine područje opšine Kalesija i susjednih opština nalazilo u zoni odgovornosti Birčanske brigade, kojom je u vrijeme gore navedenih dešavanja komandovao Svetozar Andrić (postoje njegove pisane naredbe o progonu stanovništva, formiranju logora i dr). Na području tzv. srpske opštine Kalesija djelovali su civilni i vojni organi i komande jedinica koje su učestvovale u zločinima i čiji je sastav organima tužilaštva dobro poznat iz već vođenih sudskih procesa (postoje odluke o imenovanjima, naredbama, spiskovi komandi i jedinica i dr) – saopćili su iz udruženja.

Posebno ističu “slučaj neprocesuiranja odgovornih za ubistvo dvojice zarobljenih pripadnika kalesijskih jedinica Armije RBiH Eleza Alije i Izudina Jašarevića, zarobljenih na Vukovini kod Kalesije 26. juna 1995. godine”.

– U procesu na Sudu BiH protiv Zorana Jankovića tužilaštvo je iznijelo da posjeduje video kasetu sa snimkom TV RS-a iz 1995. godine na kome se vide i ova dva zarobljena pripadnika Armije RBiH, koji su naknadno pogubljeni. Također, još uvijek nije procesuiran niko od odgovornih za ubistvo civila u živoj lomači u zapaljenoj štali 7. maja 1992. godine kod naselja Hemlijaši (općina Kalesija), kao ni za stradanja civila usljed granatiranja kalesijskog područja od strane artiljerijskih jedinica tzv. VRS iz Osmaka i dr – poručili su u saopćenju predstavnici Udruženja porodica zarobljenih i nestalih lica Kalesija 1992, Organizacije porodica šehida – poginulih boraca opštine Kalesija, Udruženja logoraša opštine Kalesija i Udruženje prognanika Gornja Spreča Kalesija.

(Nezavisni.ba)