Za unapređenje vodnih usluga u FBIH do nivoa standarda EU potrebno 3,6 milijardi KM
Prema Strategiji aproksimacije domaćih propisa u oblasti okoliša sapravnom stečevinom EU (EAS FBiH) iz 2017. godine, procijenjena sredstva za unapređenje vodnih usluga u Federaciji BiH do nivoa standarda utvrđenih u EU propisima za ovu oblast iznose 3,6 milijardi KM.
Potvrđeno je to Feni iz Federalnog ministarstva poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva te rečeno da je što prije potrebno otpočeti sa provođenjem unapređenja vodnih usluga.
– Na primjer, kada bi se godišnje realizovale mjere u vrijednosti 100 miliona KM, potrebno je 36 godina da se dođe do usklađenosti ovih usluga u FBiH sa standardima EU, a to je pokrivenost kvalitetnim/javnim vodosnabdijevanjem 96 posto, i kanalizacijom i tretmanom urbanih otpadnih voda za 88 posto stanovništva. Odgađanje realizacije ovih zahtjeva samo usložnjava probleme u ovoj oblasti, što je potvrdila i pojava pandemije COVID 19, a time se naše reformske
i finansijske obaveze značajno uvećavaju – ističu iz Ministarstva.
Prema procjenama izvršenim kroz provedene projekte, u ovoj oblasti je postignut veoma visok stepen transpozicije zahtjeva EU propisa kroz Zakon o vodama i njegove podzakonske akte, te Zakon o hrani.
– Transponirano je više od 90 posto Okvirne direktive o vodama (WFD) i Direktive o vodi za piće (DWD), te 89 posto Direktive o tretmanu urbanih otpadnih voda (UWWD). Međutim, provedba usklađenih propisa pa i zahtjeva ovih direktiva, a posebno direktive o urbanim otpadnim vodama, značajno kasni u odnosu na standarde EU – naglašeno je iz Ministarstva.
U 2020. godini usvojena je nova EU Direktiva o kvalitetu vode za ljudsku upotrebu koja postavlja nove strožije uslove u pogledu osiguranja zdravstvene ispravnosti vode za ljudsku potrošnju, čija transpozicija, a pogotovo implementacija je kod nas još daleko.
Međutim, provođenje reformi i unapređenja vodnih usluga koje su identificirane u novim pravnim i planskim dokumentima Vlade Federacije predstavlja dobru podlogu za implementaciju zahtjeva i iz novih EU propisa.
Tako je Ministarstvo koordiniralo rad Radne grupe i uz tehničku podršku UNDP-a i drugih međunarodnih razvojnih partnera pripremilo Prijedlog novog programa unapređenja vodnih usluga u Federaciji BiH i korištenje najavljene tehničke i finansijske podrške.
U Programu je identificirano 27 aktivnosti koje se tiču reforme regulatornog i institucionalnog okvira, operativnih djelatnosti, finansiranja, te smjernica i studija potrebnih za unapređenje stanja u sektoru vodnih usluga.
Ovaj Program u narednom periodu treba da usvoji Vlada Federacije BiH.