Smanjeni prinosi i lošiji kvalitet zrna žitarica

29. Augusta 2023. redakcija vlada tk

Vlada je danas prihvatila Izvještaj o realizaciji žetve strnih žita u 2023. godini za područje Tuzlanskog kantona. Bitno je istaknuti da je na području našeg kantona u toku jesenje sjetve u 2022. i proljetne sjetve u 2023. godini, strnim žitima zasijano 4.913 ha poljoprivrednog zemljišta.

Ovo je za 407 ha manje u odnosu na prethodnu godinu. Strnim žitima značajnije površine zasijane na području Lukavca, Gradačca, Kalesije, Tuzle, Živinica, Gračanice i Čelića što ukazuje da je sjetva ovih žita, zbog korištenja specifične mehanizacije u toku obrade i žetve, pogodnija na većim zemljišnim kompleksima. U odnosu na prethodnu godinu u Tuzli, Srebreniku, Banovićima, Kalesiji, Kladnju, Sapni i Teočaku je došlo do neznatnog povećanja, dok je u ostalim gradovima i općinama došlo do smanjenja površina zasijanih strnim žitima.

Kada je u pitanju sjetva, najveća površina zasijana je pšenicom, i to 3.146 ha ili na 64,03% sjetvenih površina. Sve ostale kulture zasijane su na preostalim 35,97% površine.
Kada je u pitanju žetva, ona je započela u trećoj dekadi juna mjeseca i trajala je do kraja jula, a povoljni vremenski uslovi tokom žetve uticali su da se žetva blagovremeno završi. S druge strane prosječni prinosi u odnosu na prethodnu godinu su dosta niži, na što su utjecali nepovoljni vremenski uslovi tokom proljeća koji su uslovili slabije nalijevanje zrna, pojava bolesti i polijeganje usjeva. Takođe, na smanjenje prinosa uticale su i visoke cijene đubriva, zaštitnih sredstava i goriva što je uslovilo kupovinu njihovih manjih količina, a samim tim oskudnijim đubrenjem, zaštitom i drugim agrotehničkim mjerama. Prema raspoloživim podacima sa terena, prosječni prinos pšenice u ovoj godini iznosio je 3,39 t/ha, što je za 1,32 t/ha manje u odnosu na prošlu godinu.

Ukupan prinos strnih žita u ovoj godini na području Kantona iznosio je 16.502,20 tona, što je za 3.451,60 tona, odnosno 14,40% manje u odnosu na prošlu godinu. Ukupan prinos pšenice u odnosu na prošlu godinu manji je za 5.846,60 tona, odnosno za 35,40%, prinos raži/tritikalea je manji za 621,85 tona, odnosno 23,93%, ječma za 813,65 tona, odnosno 21,47%, a ukupan prinos zobi je manji za 181,40 tona odnosno 16,95 %.
Ako se uzme da je na ovim prostorima prosječna potrošnja pšenice po stanovniku oko 120kg, ovogodišnja proizvodnja pšenice od 10.669,7 tona zadovoljava oko 20% potreba stanovništva Kantona.

Trenutna cijena otkupa pšenice je jako niska i iznosi od 0,29 do 0,35 KM/kg dok je prošle godine iznosila od 0,57 do 0,62 KM/kg. Razlog ovako niskim cijenama otkupa pšenice je na prvom mjestu dolazak jeftine ukrajinske pšenice na tržište Evrope kao i nešto lošiji kvalitet zrna.

(Odjeljenje za informisanje Vlade TK)