Akademik Enver Zerem i prof.dr. Suad Kunosić sa Univerziteta u Tuzli etablirali novi indeks za procjenu naučne aktivnosti istraživača

Posljednjih godina, akademsko napredovanje i pristup fondovima koji podstiču naučnoistraživački rad uslovljeno je naučnom produkcijom pojedinih naučnika, ali i produkcijom naučnih centara, instituta i univerziteta. To je dovelo do povećanja interesa za ubrzanu procjenu i rangiranje naučnika i naučnih institucija. Opšte je prihvaćeno da su impakt faktor (IF) i ukupan broj citiranja svih članaka objavljenih u naučnom časopisu, najrelevantniji parametri značaja časopisa. Međutim, značaj naučnog doprinosa pojedinačnih istraživača mnogo je teže proceniti, jer se vrednost njihove naučne produkcije ne može direktno izraziti značajem časopisa u kojima su objavljeni njihovi članci. Ukupan broj publikacija je odraz produktivnosti, ali ne i kvaliteta naučnog doprinosa. Broj citata objavljenih radova je bolji pokazatelj, ali se među citatima ne uočava citiranost u lošijim časopisima i samocitati. Razni indeksi (h-indeks (Hirsch indeks), s-indeks (Belikov & Belikov indeks), g-indeks (Egghe indeks), i i10-indeks) su korišteni u svrhu procjene naučnoistraživačkog rada i rangiranja naučnika.

U svrhu poboljšanja dosada poznatih relevantnih scientometrijskih kriterijuma za evaluaciju naučnog doprinosa istraživača, u novembarskom izdanju renomiranog naučnog časopisa Journal of Biomedical Informatics predstavljen je novi orginalni sistem mjerenja nauke tzv. Z-score nazvan po autoru akademiku Enveru Zeremu sa Univerziteta u Tuzli. Ovaj indeks uzima u obzir broj citiranja svih članaka koji je naučnik objavio, ali i evaluaciju novih članaka na osnovu IF i ukupnog broja citiranja časopisa u kojem je članak objavljen. Kriterijumi uzimaju u obzir i konkretni doprinos svakog autora u objavljenom članku, što do sada nije bio slučaj.

U majskom izdanju renomiranog naučnog časopisa Journal of Biomedical Informatics objavljen je članak akademika Envera Zerema i prof.dr.Suada Kunosića  sa Univerziteta u Tuzli, pod naslovom “The Ranking of Scientists: Computational Calculation of Z-score“, u kojem je prezentiran softver za određivanje naučnog doprinosa istraživača i njihovo rangiranje pomoću izračunavanja takozvanog Z-scora.

Navedeni način rangiranja istraživača procenom njihovog naučnog doprinosa objektivizira i otklanja diskrepance pri rangiranju naučnika kada apliciraju za naučnoistraživačke grantove ili kada se procenjuje njihovo akademsko napredovanje. U dosada objavljenim scientometrijskim kriterijima evaluacije znanstveni doprinos istraživača uglavnom se rangira na osnovu broja citiranja njihovih publikovanih članaka. Takav način rangiranja favorizira starije u odnosu na novije članke slične vrijednosti i na taj način perspektivni, mlađi autori s novijim člancima stavljaju se u neravnopravan položaj.

Računanjem autor scora kao dijela Z-score, u kojem se rangira vrednost članka na osnovu IF i ukupnog broja citiranja časopisa u kojem je članak objavljen, neravnopravnost u procjeni vrijednosti između novih i ranije publikovanih članaka se u velikoj mjeri eliminiše. Autori ističu da su najvažnije prednosti ovih kriterijuma što se uzimaju u obzir relevantni parametri koji objektiviziraju i otklanjaju diskrepance u rangiranju naučnika na osnovu njihovog naučnog doprinosa, te se putem softvera vrši brza procjena naučnog doprinosa svakog naučnika. Etabliranje novog orginalnog indeksa i softvera za procjenu naučne aktivnosti istraživača predstavlja veliki naučni uspjeh bosanskohercegovačkih naučnika, akademika Envera Zerema i prof.dr. Suada Kunosića sa Univerziteta u Tuzli.

Koliki je naučni značaj navedenog djela profesora sa Univerziteta u Tuzli, najbolje  svjedoči i činjenica da je uvodnik za ovaj članak napisao poznati harwardski profesor bioinformatike dr David W. Bates, jedan od najcitiranijih naučnika u svijetu. Softver za izračun Z-scora je sada dostupan širokoj naučnoj javnosti putem publikacije “The Ranking of Scientists: Computational Calculation of Z-score” objavljene u majskom izdanju časopisa Journal of Biomedical Informatics.

(tip)